PPK to powszechny system długoterminowego oszczędzania na cele emerytalne, prowadzony i współfinansowany przez pracodawcę. Utworzenie PPK jest procesem złożonym, do którego należy się odpowiednio wcześniej przygotować. Większość terminów wprowadzenia PPK już się rozpoczęła, jednak celem przypominania, poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych informacji.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U.2020.1342 t.j. z dnia 2020.08.05)

Obowiązek zawierania umów o zarządzanie  i prowadzenie PPK dla zatrudniających.

Terminy:

• od 1 lipca 2019 r. zobowiązani będą pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 250 osób;
• od 1 stycznia 2020 r. zobowiązani będą pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 50 osób;
• od 1 lipca 2020 r. zobowiązani będą pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 20 osób;
• od 1 stycznia 2021 r. zobowiązane będą pozostałe podmioty oraz osoby zatrudnione  w jednostkach sektora finansów publicznych.

Podmiot zatrudniający:

pracodawca, nakładca, rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub spółdzielnie kółek rolniczych, zleceniodawca, podmiot, w którym działa rada nadzorcza.

Uczestnik PPK:

osoba fizyczna, która ukończyła 18. rok życia, w imieniu i na rzecz której podmiot zatrudniający zawarł umowę o prowadzenie PPK z instytucją finansową.

Cel utworzenia PPK:

Zgodnie z art. 3 ustawy o PPK, Pracownicze Plany Kapitałowe tworzone są w celu systematycznego gromadzenia oszczędności przez ich uczestnika, z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60. roku życia oraz na inne cele określone w ustawie. Środki gromadzone w PPK stanowią prywatną własność uczestnika PPK.

Pracodawca:

• Pracodawca jest zobowiązany zawrzeć z instytucją finansową umowy o zarządzanie i prowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych dla każdego zatrudnionego pracownika. W sytuacji, w której pracodawca zatrudnia tylko jednego pracownika, który nie złoży rezygnacji z uczestnictwa w PPK, pracodawca będzie zobowiązany do zgłoszenia go do PPK.
• Umowa o zarządzanie PPK jest zawierana z instytucją finansową w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku.
• Podmiot zatrudniający, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą w tym podmiocie zatrudniającym, wybiera instytucję finansową, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK. Wyboru dokonuje się w szczególności na podstawie oceny proponowanych przez instytucje finansowe warunków zarządzania środkami gromadzonymi w PPK, ich efektywności w zarządzaniu aktywami oraz posiadanego przez nie doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi lub funduszami emerytalnymi. Wyboru dokonuje się mając także na uwadze najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych.
• Umowa o zarządzanie PPK nie może zawierać warunków mniej korzystnych niż warunki prezentowane przez instytucję finansową w portalu PPK w dniu zawarcia tej umowy.
• Podmiot zatrudniający zawiera umowę o zarządzanie PPK nie później niż na 10 dni roboczych przed dniem, w którym w stosunku do pierwszej osoby zatrudnionej jest obowiązany zawrzeć umowę o prowadzenie PPK
• Przed zawarciem umowy o prowadzenie PPK podmiot zatrudniający może poinformować osoby zatrudnione o warunkach uczestnictwa w PPK oraz obowiązkach i uprawnieniach podmiotu zatrudniającego oraz osoby zatrudnionej związanych z uczestnictwem w PPK
• Podmiot zatrudniający nie zawiera umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej, która najpóźniej w pierwszym dniu zatrudnienia ukończyła 70 rok życia

Obowiązki informacje od Pracodawcy dla Pracownika:

• zmiana instytucji finansowej
• możliwość przystąpienia do PPK osób pomiędzy 56 a 70 rokiem życia
• obowiązek złożenia wniosku o wypłatę transferową dot. nowozatrudnionych (w ciągu 7 dni, po upływie 10 dni miesiąca, który nastąpił po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia, uczestnik PPK składa podmiotowi zatrudniającemu oświadczenie o zawartych w jego imieniu umowach o prowadzenie PPK)
• możliwość wpłaty dodatkowej lub obniżenia wpłaty podstawowej (składka podstawowa w wysokości 2 % wynagrodzenia)
• co 4 lata, od dnia 1 kwietnia, podmiot zatrudniający dokonuje wpłat za uczestnika PPK, który złożył deklaracje o rezygnacji, chyba że uczestnik PPK ponownie zrezygnuje z dokonywania wpłat do PPK, składając podmiotowi zatrudniającemu nową deklarację.
• co 4 lata, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, podmiot zatrudniający informuje uczestnika PPK, który złożył deklarację o rezygnacji z PPK, o ponownym dokonywaniu wpłat za tego uczestnika.
• Obowiązek poinformowania wybranej instytucji finansowej o złożeniu przez uczestnika PPK deklaracji o rezygnacji z wpłat do PPK
  

Pracodawca, który nie wywiąże się z obowiązku dokonywania wpłat na Pracownicze Plany Kapitałowe, podlega grzywnie w kwocie od 1000 zł do 1 mln zł (art.  107 ustawy o PPK).

Uczestnik/Pracownik:

W sprawach dotyczących PPK pracownik składa oświadczenia woli w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie ich na trwałym nośniku wybranej instytucji finansowej lub w innej postaci, jeżeli w umowie o zarządzanie PPK tak określono (art. 4 ustawy o PPK). Uczestnik PPK może zrezygnować z dokonywania wpłat do niego na podstawie deklaracji złożonej pracodawcy w formie pisemnej. Zawiera się w niej dane dotyczące podmiotu zatrudniającego i uczestnika PPK oraz oświadczenie uczestnika o posiadaniu przez niego wiedzy o konsekwencjach jej złożenia. Rezygnacja z dokonywania wpłat na Pracownicze Plany Kapitałowe nie wymaga zmiany umowy o prowadzenie PPK (art. 24 ustawy o PPK). Pracownik, który złożył powyższą deklarację, może w każdym czasie ponownie przekazać pracodawcy w formie pisemnej wniosek o dokonywanie wpłat na Pracownicze Plany Kapitałowe.

Rezygnacja przez pracowników:

Co do zasady złożenie przez wszystkich pracowników oświadczenia o rezygnacji z uczestnictwa w PPK nie zwalnia z obowiązku wprowadzenia PPK. PPK oparte jest bowiem na zasadzie przymusowości dla pracodawców oraz dobrowolności dla pracowników.

Jako że program ma charakter dobrowolny, rezygnacja z PPK jest możliwa. Niektórych pracowników należy i tak zapisać automatycznie (w wieku 18 – 55 lat), ale to do pracownika należy decyzja o pozostaniu w programie bądź wypisaniu się z niego. Odstąpienie odbywa się poprzez złożenie pisemnej deklaracji. Rezygnacja pozostaje ważna do 1 kwietnia 2023, gdy ponownie nastąpi automatyczne zapisanie wszystkich pracowników (w wieku 18 – 55 lat). Taki proces będzie się powtarzał co 4 lata. Pracownik zostanie ponownie włączony do PPK i jeśli wciąż nie będzie chciał w nim uczestniczyć, kolejny raz będzie zobligowany do złożenia rezygnacji. Rezygnację z Pracowniczych Planów Kapitałowych można złożyć w dowolnym momencie istnienia programu, nawet po kilku latach oszczędzania w jego ramach. Podobnie rzecz ma się z zapisem – zacząć można w każdej chwili.

W przypadku, w którym u danego pracodawcy wszyscy pracownicy zrezygnują z uczestnictwa w PPK, na pracodawcy nie będą ciążyć obowiązki związane z odprowadzaniem składek. Pracodawcy nie powinni jednak zapominać, że w dalszym ciągu będą ciążyć na nich pozostałe obowiązki wynikające z ustawy o PPK. Jako przykład można wskazać tu wymóg informowania nowych pracowników, którzy uczestniczyli w PPK u poprzedniego pracodawcy, o obowiązku złożenia w ich imieniu wniosku o wypłatę transferową (tj. transfer środków z PPK poprzedniego pracodawcy do PPK nowego pracodawcy), chyba że pracownik sprzeciwi się tej wypłacie. Rezygnacja przez wszystkich pracowników z PPK zwalnia natomiast czasowo z obowiązku wprowadzenia PPK mikroprzedsiębiorców, tj. podmiotów, które w jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych zatrudniały średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągały roczny obrót netto poniżej 2 mln EUR.

Koszty:

Wpłata podstawowa pracownika wynosi 2% jego wynagrodzenia brutto, natomiast pracodawcy 1,5% tego wynagrodzenia. Obie strony mogą też zadeklarować wpłaty dodatkowe. Pracownik może co miesiąc odprowadzać na konto PPK dodatkowo do 2% swojego wynagrodzenia, co daje nawet 4%. Natomiast pracodawca może zwiększyć wpłatę do 2,5% wynagrodzenia pracownika. W sumie jako zatrudniający będziesz ze swoich środków wpłacał na konto PPK pracownika od 1,5 do 4% wartości jego wynagrodzenia.

Kalkulator Aviva: https://kalkulator-ppk.aviva.pl/pracodawca/